Trong các điều kiện Incoterms được nhà nhập khẩu ưa chuộng nhất là EXW, FOB, CIF, CFR và cuối cùng là FCA (Incoterm 2010). Đây là điều kiện được sử dụng phổ biến trong vận chuyển đa phương thức và có thể được dùng cho nhiều loại hình vận chuyển khác nhau, bao gồm: Đường biển, đường bộ, đường sắt và cả đường hàng không. Vậy các bạn hãy cùng VinaTrain tìm hiểu và phân tích kỹ về FCA ( Free Carrier) là gì, sử dụng FCA trong vận tải đa phương thức thế nào phù hợp qua bài viết này nhé!
1. Khái Niệm
FCA – Free Carrier ( Giao hàng cho người chuyên chở) là điều kiện mà người bán giao hàng cho người mua bằng một hoặc hai cách khác nhau.
📌 Cách (A) khi nơi giao hàng là cơ sở của người bán, hàng hóa được giao khi chúng được chất lên các phương tiện vận tải do người mua sắp xếp.
📌 Cách (B) khi nơi giao hàng là một nơi khác, hàng hóa được giao khi hàng đã được tải trên phương tiện vận chuyển của người bán.
=> Bất cứ nơi nào trong hai cách được chọn là nơi giao hàng, địa điểm đó sẽ xác định nơi chuyển rủi ro cho người mua.
📘 Cách viết trên hợp đồng:
- FCA [Kho người bán] Incoterms 2020
- FCA [Sân bay đi] Incoterms 2020
- FCA [Cảng xuất] Incoterms 2020
Ví dụ: FCA, Tan Son Nhat Incoterms 2020
2. Phân Chia Về Chi Phí
a) Người bán chịu chi phí
- Thông quan xuất khẩu;
- Giao hàng cho người chuyên chở;
- Có được giấy phép xuất khẩu thuế và phí xuất khẩu;
- Cung cấp tài liệu chứng minh việc giao hàng;
- Chuẩn bị và gửi hóa đơn thương mại;
- Thông báo cho người mua rằng hàng hóa đã được giao và ủy thác cho người vận chuyển tại thời điểm đã thỏa thuận;
- Bao bì và ký mã hiệu cần thiết cho vận chuyển;
- Kiểm soát chất lượng, đo lường, cân và đếm;
b) Người mua chịu chi phí
- Nhập khẩu và vận chuyển hàng hóa cơ sở của người bán;
- Có được các tài liệu cần thiết cho người mua để nhập khẩu hoặc vận chuyển hàng hóa;
- Dỡ hàng hóa được giao từ các phương tiện vận chuyển do người mua chỉ định;
3. Điểm Chuyển Giao Rủi Ro
Người bán hết trách nhiệm khi giao hàng cho người vận tải. Cụ thể:
✏️ Nếu giao tại xưởng của người bán:
- Người bán phải bốc xong hàng lên xe tải/container tại xưởng người bán thì người bán mới hết trách nhiệm chịu rủi ro.
✏️ Nếu giao tại sân bay Tân Sơn nhất (cụ thể là giao đến các kho SCSC, TCS, kho DHL, FEDEX…) cho các hãng bay mà người mua thuê.
- Người bán chỉ cần chở hàng đến các kho SCSC, TCS, kho DHL, FEDEX… để giao cho hãng bay là hết trách nhiệm. Thậm chí người bán không chịu trách nhiệm và chi phí cho việc dỡ hàng xuống khỏi xe tải tại kho này. Và nôm na, nếu mất hàng trong kho này thì rủi ro/chi phí này người mua chịu.
✏️ Nếu giao ở cảng biển:
Trường hợp hàng đóng trong containers/sử dụng tàu Liner (Các hãng tàu thường chỉ định người bán giao hàng ở các ICD gần cảng chính):
- Người bán chỉ cần chở hàng đến các các ICD nơi mà hãng tàu chỉ định người bán giao containers hàng ở đấy là người bán hết trách nhiệm chịu rủi ro. Thậm chí người bán không chịu trách nhiệm và chi phí cho việc dỡ hàng xuống khỏi xe tải/xe containers tại ICD này. Và nôm na, nếu mất hàng trong ICD này hay bất cứ rủi ro nào phát sinh trong đoạn đường từ ICD này đến cảng bốc thì rủi ro/chi phí này người mua chịu.
Trường hợp hàng không đóng trong containers/Sử dụng tàu chuyển. (Việc giao hàng sẽ diễn ra ở mép cảng/cầu cảng tại cảng chính)
- Người bán phải chở hàng đến cảng chính, đặt hàng ở cầu cảng sát mép tàu là hết trách nhiệm chịu rủi ro. Ví dụ nếu có rủi ro trong quá trình bốc hàng lên tàu, rủi ro đó người mua chịu.
- Không bắt buộc ai phải mua bảo hiểm.
4. Trách Nhiệm Các Bên Liên Quan Trong Term FCA
a) Nghĩa vụ của người bán
- Người bán phải cung cấp hàng hóa, hóa đơn thương mại được yêu cầu và quy định trong hợp đồng
- Theo yêu cầu và với chi phí của người mua, người bán hỗ trợ lấy chứng từ vận chuyển
- Chỉ định một người chịu trách nhiệm bốc hàng lên xe của người mua
- Người bán có trách nhiệm chuẩn bị hàng hóa để xếp lên phương tiện vận tải (đo lường và đóng gói hàng hóa)
b) Nghĩa vụ của người mua
- Người mua hoàn thành các thủ tục liên quan đến nhập khẩu hàng hóa và vận chuyển kể từ thời điểm giao hàng của người bán.
- Chịu rủi ro mất mát hoặc hư hỏng sản phẩm kể từ thời điểm giao hàng cho người vận tải.
- Làm thủ tục quá cảnh cần thiết và chuẩn bị hàng hóa để nhập khẩu.
- Người mua ký hợp đồng vận chuyển với hãng vận tải.
- Người mua nhận giao hàng tại địa điểm đã thỏa thuận trong hợp đồng vận tải.
5. Phân Tích Điều Khoản FCA Với Các Loại Hình Vận Tải
Bạn sẽ thấy FCA có thể áp dụng trong các trường hợp sau:
- FCA (kho người bán)
- FCA (Sân bay xuất
- FCA (cảng xuất/cảng Cát Lái)
- FCA ( Địa chỉ khác do người mua chỉ định)
a) Đối với vận tải đường thủy, đường biển
FCA đường biển, thủy bạn sẽ hiểu như sau:
- Người bán có trách nhiệm làm toàn bộ công việc đã nêu trong trách nhiệm của bên bán.
- Người mua có quyền chỉ định trách nhiệm giao hàng của người bán tối đa tới cảng xuất. Ví dụ FCA, Hải Phòng, Incoterm 2020…
- Nếu người bán không muốn giao hàng lên tàu thì nên dùng term FCA thay vì FAS hoặc FOB.
- Hàng tới cảng biển người mua chỉ định người bán hoàn thành trách nhiệm khi hạ hàng tại cảng xuất , hoàn thành thủ tục thông quan xuất khẩu, xuất trình bộ chứng từ liên quan tới hàng hóa.
Việc còn lại bốc hàng từ cảng xuất lên tàu và handle lô hàng từ càng xuất tới kho người mua do người mua chịu.
Nếu giao ở cảng biển:
- Trường hợp hàng đóng trong containers/sử dụng tàu Liner (Các hãng tàu thường chỉ định người bán giao hàng ở các ICD gần cảng chính): Người bán chỉ cần chở hàng đến các các ICD nơi mà hãng tàu chỉ định người bán giao containers hàng ở đấy là người bán hết trách nhiệm,bất cứ rủi ro nào phát sinh từ ICD này đến cảng bốc thì rủi ro/chi phí này người mua chịu.
- Trường hợp hàng không đóng trong containers/Sử dụng tàu chuyển. (Việc giao hàng sẽ diễn ra ở mép cảng/cầu cảng tại cảng chính): Người bán phải chở hàng đến cảng chính, đặt hàng ở cầu cảng sát mép tàu là hết trách nhiệm.
b) Đối với vận tải đa phương thức, đường hàng không
- Đối với FCA, Nội Bài, Incoterm 2010
Người mua có thể chỉ định người bán giao hàng tại kho gom hàng(các kho SCSC, TCS, DHL, FEDEX…) – các hãng bay mà người mua thuê. Lúc này người bán có trách nhiệm giao hàng đã thông quan xuất khẩu tới địa chỉ người mua thuê, chịu trách nhiệm bốc hàng xuống địa chỉ người mua chỉ định. Sau khi hoàn thành công việc người bán sẽ không chịu trách nhiệm với những rủi ro phát sinh sau đó. Nhiều trường hợp người bán không trả chi phí dỡ hàng xuống địa chỉ người mua chỉ định. Nếu mất hàng trong kho này thì rủi ro/chi phí này người mua chịu.
- Trường hợp Chỉ định FCA, on plane Nội Bài, Incoterm 2020
Có nghĩa là người bán sẽ phải làm công việc tương tự các Term FCA nhưng có thêm trách nhiệm bốc hàng lên máy bay người mua thuê và chịu toàn bộ chi phí cho tới lúc hoàn thành công việc giao hàng trên máy bay người mua chỉ định.
Đối với hàng air muốn giao lên máy bay thường dùng FCA, tương đương với term FOB đường biển (giao hàng lên tàu).
6. Những Lưu Ý Khi Sử Dụng Điều Kiện FCA
⚠️ FCA được sử dụng bất kể phương thức vận chuyển nào và cũng có thể được sử dụng khi sử dụng nhiều hơn một phương thức vận chuyển.
⚠️ Việc bán hàng theo Incoterms 2020 FCA có thể được kết luận chỉ đặt tên địa điểm giao hàng, tại cơ sở của người bán hoặc ở nơi khác, mà không chỉ định điểm giao hàng chính xác trong địa điểm được đặt tên đó. Tuy nhiên, các bên cũng được khuyên nên xác định rõ ràng nhất có thể về địa điểm giao hàng đã nêu.
⚠️ Tuy nhiên, trong trường hợp điểm giao hàng chính xác không được xác định, điều này có thể gây ra vấn đề cho người mua. Người bán có quyền lựa chọn điểm phù hợp nhất với mục đích của mình: điểm đó trở thành điểm giao hàng, từ đó rủi ro và chi phí chuyển cho người mua. Do đó, tốt nhất là người mua nên chọn điểm chính xác trong một nơi sẽ diễn ra giao hàng.
Trên đây là những chia sẻ của VinaTrain gửi tới bạn đọc với chủ đề “Phân tích điều kiện FCA trong Incoterm 2020”. Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp bạn tích lũy thêm những kiến thức hữu ích cho lộ trình học tập sắp tới của mình. Nếu bạn đọc có câu hỏi nào về những nghiệp vụ liên quan đến xuất nhập khẩu, hãy để lại bình luận bên dưới bài viết nhé!
Chúc bạn làm việc và học tập hiệu quả!
Mỹ Linh – Tổng hợp và Biên tập
Ui. Giá mà mình được đọc bài viết này sớm hơn thì đã đỡ tốn bao nhiêu thời gian đi tìm tòi, lục trên mạng. huhu
Bài viết ngắn gọn, xúc tích và đủ nội dung nè
Điểm chuyển giao rủi do được quy định trong hợp đồng đúng không ạ? Có trường hợp ngoại lệ không ad?