Học SƯ PHẠM TOÁN Có Dễ Xin Việc Không, Đâu Phải Chỉ Toàn “MÀU HỒNG”

219 lượt xem Hướng Nghiệp
Học SƯ PHẠM TOÁN Có Dễ Xin Việc Không, Đâu Phải Chỉ Toàn "MÀU HỒNG"

Ngành sư phạm toán từ lâu đã được xem là một trong những ngành trụ cột của nền giáo dục. Với vai trò đào tạo thế hệ học sinh trong một môn học mang tính nền tảng, sư phạm toán đóng góp quan trọng vào việc xây dựng tư duy logic, phân tích và giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, câu hỏi mà nhiều bạn trẻ băn khoăn trước khi lựa chọn ngành này là: “Học sư phạm toán có dễ xin việc không?”. Bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn chi tiết, toàn diện và thực tế hơn về cơ hội việc làm của ngành sư phạm toán.

Học SƯ PHẠM TOÁN Có Dễ Xin Việc Không, Đâu Phải Chỉ Toàn "MÀU HỒNG"

Mình từng đứng trước rất nhiều lựa chọn khi quyết định học đại học, và cuối cùng mình đã chọn ngành sư phạm toán. Một câu hỏi mà mình cũng như nhiều bạn bè cùng khóa luôn tự hỏi là: “Học sư phạm toán liệu có dễ xin việc không?” Giờ đây, khi đã tốt nghiệp và làm việc trong ngành giáo dục, mình muốn chia sẻ những trải nghiệm cá nhân để giúp các bạn có thêm góc nhìn thực tế hơn.

Lúc mới vào học, mình nghe nhiều ý kiến trái chiều. Có người nói rằng học sư phạm toán dễ xin việc, vì toán là môn học bắt buộc ở mọi cấp học, từ tiểu học đến trung học phổ thông. Nhưng cũng có người bảo rằng, ở các thành phố lớn, sự cạnh tranh rất khốc liệt, và nếu không có năng lực vượt trội, rất khó để tìm được vị trí ưng ý.

Thực tế sau khi tốt nghiệp, mình nhận ra rằng, cơ hội việc làm của ngành này phụ thuộc rất nhiều vào mục tiêu và sự sẵn sàng của chính bạn. Nếu bạn sẵn lòng làm việc tại các khu vực nông thôn hoặc miền núi, cơ hội xin việc gần như đảm bảo, vì những nơi này luôn thiếu giáo viên, đặc biệt là giáo viên toán. Nhưng nếu bạn muốn làm việc ở thành phố lớn hoặc các trường tư thục, quốc tế, bạn cần phải có năng lực chuyên môn tốt, kỹ năng sư phạm vững vàng, thậm chí cả khả năng dạy toán bằng tiếng Anh.

Mình từng bắt đầu sự nghiệp ở một trường công lập nhỏ tại quê nhà. Ban đầu, mọi thứ khá khó khăn, từ khối lượng công việc đến việc thích nghi với môi trường làm việc. Nhưng nhờ sự tận tâm và kiên trì, mình đã dần khẳng định được năng lực và được các đồng nghiệp, học sinh yêu mến. Sau một thời gian, mình có cơ hội chuyển lên thành phố làm việc tại một trung tâm giáo dục uy tín, nơi mức lương cao hơn và môi trường năng động hơn.

Một điều mình nhận ra là, ngành sư phạm toán không chỉ dễ xin việc mà còn có tính ổn định cao. Dù ở đâu, giáo viên toán luôn được săn đón, vì đây là môn học quan trọng, cần thiết cho cả kỳ thi tốt nghiệp THPT lẫn các kỳ thi tuyển sinh khác. Bên cạnh đó, nếu bạn yêu thích sự tự do, việc làm gia sư hoặc mở lớp dạy thêm cũng mang lại nguồn thu nhập ổn định.

Lời khuyên của mình dành cho các bạn đang cân nhắc học sư phạm toán là: Hãy xác định rõ mục tiêu của mình và sẵn sàng học hỏi. Ngành này sẽ không làm bạn thất vọng nếu bạn thực sự yêu nghề và muốn truyền đạt kiến thức đến thế hệ trẻ. Học sư phạm toán dễ xin việc, nhưng quan trọng hơn, nó mang đến cơ hội để bạn tạo nên giá trị cho cộng đồng và xây dựng một sự nghiệp ý nghĩa. Hãy tin tưởng vào sự lựa chọn của mình và cố gắng hết mình, vì con đường bạn đi sẽ luôn có những phần thưởng xứng đáng.

1. Thực trạng nhu cầu giáo viên toán tại Việt Nam

1.1. Môn toán: Môn học thiết yếu trong giáo dục

Toán học là một trong những môn học bắt buộc từ cấp tiểu học đến trung học phổ thông, thậm chí là một trong những môn thi chính trong các kỳ thi tuyển sinh quan trọng. Điều này tạo ra nhu cầu ổn định và lâu dài đối với giáo viên toán ở các trường học trên cả nước.

1.2. Tình trạng thiếu giáo viên toán ở một số khu vực

Tại nhiều vùng nông thôn, miền núi và các địa phương khó khăn, tình trạng thiếu giáo viên, bao gồm giáo viên toán, vẫn đang diễn ra. Các khu vực này luôn cần nguồn nhân lực trẻ, nhiệt huyết để đáp ứng nhu cầu giảng dạy. Điều này mở ra cơ hội việc làm lớn cho những bạn sẵn sàng công tác ở những nơi này.

1.3. Nhu cầu giáo viên chất lượng cao tại các thành phố lớn

Ở các thành phố lớn, nơi có hệ thống trường tư thục và quốc tế phát triển mạnh, nhu cầu giáo viên toán chất lượng cao luôn hiện hữu. Những giáo viên có năng lực, kinh nghiệm, và trình độ chuyên môn giỏi sẽ luôn có cơ hội việc làm tốt với mức đãi ngộ cao.

2. Cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp ngành sư phạm toán

2.1. Làm giáo viên toán tại các trường học

Đây là lựa chọn phổ biến nhất đối với sinh viên ngành sư phạm toán. Sau khi tốt nghiệp, bạn có thể làm việc tại:

  • Trường công lập: Từ tiểu học đến trung học phổ thông.
  • Trường tư thục: Các trường tư thục có môi trường làm việc hiện đại, chế độ đãi ngộ hấp dẫn.
  • Trường quốc tế: Giáo viên toán dạy bằng tiếng Anh luôn được săn đón tại các trường quốc tế.

2.2. Làm gia sư toán

Gia sư toán là một công việc phổ biến với thu nhập ổn định. Với nhu cầu học thêm môn toán ngày càng cao, bạn có thể mở lớp dạy thêm hoặc làm gia sư tại nhà để gia tăng thu nhập.

2.3. Làm việc tại các trung tâm giáo dục

Các trung tâm dạy thêm, ôn luyện thi đại học luôn cần giáo viên toán để giảng dạy. Đây là môi trường năng động và phù hợp cho những bạn trẻ muốn thử sức với phương pháp dạy học mới.

2.4. Làm việc trong lĩnh vực giáo dục trực tuyến

Giáo dục trực tuyến đang phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là sau đại dịch COVID-19. Bạn có thể làm giáo viên dạy toán online hoặc tham gia xây dựng nội dung giáo dục tại các nền tảng học tập trực tuyến.

2.5. Làm chuyên gia hoặc cố vấn giáo dục

Với nền tảng toán học vững chắc, bạn có thể làm việc tại các tổ chức nghiên cứu giáo dục, phát triển chương trình học hoặc làm cố vấn chuyên môn cho các dự án giáo dục.

Môn Toán là môn học quan trọng, là nền tảng cho nhiều môn học và lĩnh vực khác

3. Tại sao sư phạm Toán có tiềm năng phát triển rất lớn

Ngành sư phạm toán luôn là lựa chọn phổ biến và mang lại nhiều cơ hội nghề nghiệp ổn định. Dưới đây là những lý do giải thích tại sao học sư phạm toán lại dễ xin việc:

3.1. Toán học là môn học thiết yếu trong giáo dục 

 Môn học bắt buộc từ tiểu học đến trung học phổ thông

Toán học là một trong những môn học nền tảng, bắt buộc trong chương trình giáo dục quốc gia từ cấp tiểu học đến trung học phổ thông. Đây cũng là một trong ba môn thi chính trong kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia tại Việt Nam.

Với vai trò quan trọng này, mọi trường học từ thành phố đến nông thôn đều cần một số lượng lớn giáo viên toán để đáp ứng nhu cầu giảng dạy. Điều này tạo ra cơ hội việc làm rộng mở cho sinh viên tốt nghiệp ngành sư phạm toán.

Tầm quan trọng trong giáo dục tư duy

Toán học không chỉ là môn học về số liệu mà còn là môn giúp học sinh rèn luyện tư duy logic, khả năng giải quyết vấn đề và sáng tạo. Vì vậy, giáo viên toán không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn có nhiệm vụ xây dựng những kỹ năng tư duy quan trọng cho học sinh.

3.2. Nhu cầu công việc luôn ổn định và cần thiết

Nhu cầu lớn ở các vùng nông thôn và miền núi

Ở các khu vực nông thôn và miền núi, tình trạng thiếu giáo viên, bao gồm giáo viên toán, vẫn diễn ra phổ biến. Điều này mở ra cơ hội lớn cho sinh viên sư phạm toán sẵn sàng công tác tại các khu vực này. Ngoài việc dễ dàng xin việc, bạn còn nhận được nhiều chính sách ưu đãi từ nhà nước khi làm việc tại những địa phương này, như trợ cấp tài chính, hỗ trợ nhà ở và ưu tiên trong tuyển dụng công chức.

 Các thành phố lớn cũng cần giáo viên chất lượng cao

Tại các thành phố lớn, hệ thống trường tư thục và quốc tế phát triển mạnh mẽ. Những giáo viên toán có năng lực giảng dạy tốt, kỹ năng sư phạm giỏi và biết sử dụng công nghệ hiện đại luôn được săn đón. Hơn nữa, mức thu nhập trong các trường quốc tế và tư thục thường cao hơn so với trường công, tạo cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn.

3.3. Nhu cầu học thêm và gia sư Toán rất cao

Toán học luôn là một trong những môn học được nhiều phụ huynh và học sinh chú trọng. Nhu cầu học thêm, luyện thi, hoặc cải thiện kỹ năng toán học luôn ở mức cao. Điều này tạo điều kiện để sinh viên sư phạm toán có thể:

  • Làm gia sư tại nhà.
  • Mở các lớp học thêm.
  • Tham gia giảng dạy tại các trung tâm luyện thi.

Với khả năng dạy kèm và mở lớp học thêm, giáo viên toán không chỉ có thêm thu nhập ổn định mà còn có cơ hội làm chủ công việc của mình.

3.4. Khả năng phát triển mạnh mẽ nhờ: “Học online” 

Sự phát triển của công nghệ và giáo dục trực tuyến đã mở ra cơ hội mới cho giáo viên toán:

  • Tham gia giảng dạy tại các nền tảng học trực tuyến như Edmodo, Olm.vn, hoặc các trang web giáo dục khác.
  • Tự tạo nội dung bài giảng, video dạy học toán trên YouTube hoặc các mạng xã hội.
  • Làm việc trong các dự án phát triển ứng dụng học toán hoặc sách giáo dục điện tử.

Giáo dục trực tuyến ngày càng phát triển, đặc biệt sau đại dịch COVID-19, khiến cơ hội việc làm cho giáo viên toán trở nên đa dạng hơn.

Xu hướng học online phổ biến giúp các thầy giáo môn Toán có nhiều cơ hội phát triển

3.5. Đặc thù của ngành sư phạm Toán 

Được miễn học phí

Sinh viên ngành sư phạm toán tại các trường công lập được miễn học phí 100% theo chính sách của nhà nước. Điều này giúp giảm gánh nặng tài chính và khuyến khích sinh viên theo học.

Cơ hội được ưu tiên tuyển dụng

Sinh viên ngành sư phạm toán thường được ưu tiên tuyển dụng vào các trường công lập. Đặc biệt, với những khu vực khó khăn, sinh viên có thể được tuyển dụng ngay mà không cần qua kỳ thi công chức.

Kỹ năng tư duy cao

Với nền tảng toán học vững chắc, sinh viên sư phạm toán không chỉ giới hạn ở việc làm giáo viên mà còn có thể tham gia vào các lĩnh vực liên quan như nghiên cứu giáo dục, phát triển chương trình giảng dạy hoặc làm việc trong các tổ chức giáo dục.

4. Yếu tố quyết định cơ hội việc làm 

4.1. Chất lượng đào tạo

Trường bạn theo học đóng vai trò quan trọng trong việc mở ra cơ hội nghề nghiệp. Các trường đại học có uy tín như Đại học Sư phạm Hà Nội, Đại học Sư phạm TP.HCM, hay Đại học Giáo dục – Đại học Quốc gia Hà Nội luôn được các nhà tuyển dụng ưu tiên.

4.2. Kỹ năng sư phạm

Bên cạnh kiến thức chuyên môn, khả năng truyền đạt, xử lý tình huống, và giao tiếp với học sinh là yếu tố quyết định để bạn trở thành một giáo viên giỏi và được yêu mến.

4.3. Sự linh hoạt và không ngừng học hỏi

Ngành giáo dục luôn đổi mới. Nếu bạn sẵn sàng học hỏi, nâng cao kỹ năng như dạy toán bằng tiếng Anh, sử dụng công nghệ trong giảng dạy, cơ hội việc làm của bạn sẽ càng rộng mở.

4.4. Sẵn sàng công tác ở vùng khó khăn

Nếu bạn sẵn lòng làm việc ở những khu vực khó khăn, bạn không chỉ dễ dàng xin được việc mà còn nhận được nhiều chính sách ưu đãi từ nhà nước như trợ cấp, hỗ trợ nhà ở, hay điểm cộng khi thi tuyển công chức.

5. Thách thức trong việc xin việc ngành sư phạm toán

5.1. Cạnh tranh ở thành phố lớn

Tại các thành phố lớn, nơi tập trung nhiều trường học chất lượng, sự cạnh tranh giữa các ứng viên sẽ cao hơn. Bạn cần nổi bật hơn bằng cách không ngừng nâng cao trình độ và tích lũy kinh nghiệm.

5.2. Sức ép từ các chính sách tuyển dụng

Nhiều trường công lập yêu cầu giáo viên phải thi tuyển công chức, điều này có thể là một trở ngại với những bạn thiếu sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

5.3. Áp lực công việc

Giáo viên toán thường phải đối mặt với áp lực từ việc giảng dạy, ôn thi cho học sinh và đáp ứng các tiêu chuẩn từ phía nhà trường và phụ huynh.

6. Làm sao để tăng cơ hội xin việc ngành sư phạm toán?

6.1. Nâng cao chuyên môn

  • Đầu tư vào kiến thức chuyên sâu, học cách áp dụng toán học vào thực tế để bài giảng sinh động hơn.
  • Tham gia các khóa học nâng cao, lấy các chứng chỉ giảng dạy quốc tế nếu có thể.

6.2. Phát triển kỹ năng mềm

  • Rèn luyện kỹ năng giao tiếp, thuyết trình và xử lý tình huống.
  • Học cách quản lý lớp học hiệu quả và xây dựng mối quan hệ tốt với học sinh.

6.3. Tận dụng công nghệ

  • Thành thạo công nghệ giảng dạy trực tuyến và các công cụ hỗ trợ giảng dạy hiện đại.
  • Tham gia vào các dự án giáo dục trực tuyến để mở rộng kinh nghiệm.

6.4. Xây dựng mạng lưới quan hệ

  • Kết nối với các thầy cô, đồng nghiệp trong ngành để học hỏi kinh nghiệm và tìm kiếm cơ hội việc làm.
Lưu thanh huyền - Giám đốc nhân sự

Tác giả: Lưu Thanh Huyền

Chuyên gia Nhân Sự với hơn 15 năm kinh nghiệm. Hiện đang là Giám Đốc Nhân Sự - Quản lý chất lượng đào tạo tại Vinatrain, Tư vấn các vấn đề liên quan tới nhân sự cho doanh nghiệp

Học sư phạm toán là một lựa chọn đầy tiềm năng với cơ hội việc làm ổn định, đặc biệt trong bối cảnh giáo dục ngày càng được chú trọng. Tuy nhiên, cơ hội việc làm không chỉ đến từ việc bạn học ngành gì, mà còn phụ thuộc vào thái độ, sự chuẩn bị và nỗ lực của bạn. Nếu bạn yêu thích toán học và đam mê giảng dạy, ngành sư phạm toán không chỉ mang lại một công việc ổn định mà còn là cơ hội để bạn góp phần xây dựng tương lai thế hệ trẻ. Hãy không ngừng học hỏi, nâng cao bản thân và bạn sẽ tìm thấy con đường thành công trong lĩnh vực đầy ý nghĩa này.

Mục lục nội dung

Thảo Luận & Hỏi Đáp

  1. Hene Lê says:

    Thầy dạy toán mìnhđây bạn, thầy dạy trường nội trú trên này không có dạy thêm nhiều nhưng thầy rất tâm huyết và yêu học trò tết còn mừng tuổi mỗi đứa 500.000 vnđ ăn tết. Quá cảm động luôn, hứa với bản thân sau này thành công nhất định quay lại tìm thầy trả ơn. Mình cũng sẽ cố găng học thi sư phạm toán như thầy.

    0
    0
  2. Anna Hằng says:

    Theo quan diểm cá nhân mình, các bạn có năng khiếu sở trường ở đâu thì cứ tập trung đầu tư học cái đó, nhiều cái mình ko giỏi cứ adua chạy theo thì sau chỉ tăng tỷ lệ thất nghiệp lên thôi :v

    0
    0
  3. Khuất Duy says:

    Học sư phạm toán sau còn đi dạy được gia sư chứ sư phạm gdcd mà ko xin được việc thì làm trái ngành chắc chắn 😁

    6
    0
    • Tấn tài says:

      Tôi có được vào sư phạm cũng ko học nhé, tôi thích máy móc kỹ thuật, dễ xin việc hơn nhiều đấy

      3
      0
    • Đỗ Thảo says:

      Từ nam 2024 lương giáo viên tăng cao lắm rồi bạn, học kế toán xong mà xin được việc rồi dạy thêm nữa thì lương không kém gì mấy dân IT đâu nha

      0
      0
  4. Bùi Trung says:

    Bố mẹ định hướng đi sư phạm do có người nhà hỗ trợ việc sau này mà e chỉ muốn học kinh doanh, nên theo bố mẹ hay chọn con đường của mình ạ. E học khá

    0
    0
    • Hà Fami says:

      bạn nên suy xét kỹ để quyết định, khả năng và cơ hội cũng rất quan trọng sau này, học gì cũng vậy

      2
      0
  5. Thy Thy says:

    Mình học nghề sư phạm xong cũng ko theo nghề, giờ theo ck bỏ cuộc chơi, làm kinh doanh tạp hóa, có phí ko mn 😂

    0
    0
  6. Lê Phương says:

    Làm giáo viên mà ko có biên chế thì cũng coi như ko, dạy hợp đồng thì ra làm ngoài còn hơn

    0
    0
    • Hoàng Trọng Văn says:

      cơ chế mới thay đổi giờ còn tuyển ít biên chế hơn ông Tô Lâm lên làm tổng bí thư cắt luôn biên chế còn tinh giảm công chức đợi đó mà tuyển thêm nữa. Xác định học xong dạy trường tư vẫn đóng bảo hiểm, có năng lực thì mở trung tâm gia sư, lớp học online thu nhập vẫn tốt nhưng phải có năng lực còn không học xong lại đi làm việc khác thôi

      0
      0
    • Anh Thoa says:

      Mỗi người mỗi ý bạn ơi, nếu yêu thích công việc này cứ tìm hiểu và học thêm thời thế khác nhau giờ không tuyển biên chế nhưng khi bạn học xong ra trường thì lại khác. Không xin được nhà nước thì mình xin làm trường tư, đi dạy gia sư vẫn tốt mà. Chỉ cần đầu tư nghiêm túc bạn sẽ thành công. Mình biết rất nhiều thầy dạy toán ở trường cấp 3, xây nhà, mua xe…rất giàu có và được mọi người tôn trọng.
      Sau này mình cũng định hướng cho em trai thi vào sư phạm toán ☘

      0
      0
  7. Đỗ Bình says:

    Giờ công nghệ phát triển, các bạn học sư phạm mà ko xin đc việc cứ lên tiktok youtube dạy kiểu gia sư có khi đc nổi tiếng ấy 🤔

    0
    0
    • Chính says:

      Ông tưởng ngon ăn lắm đấy, cứ tốt nghiệp đại học chính quy xong đã rồi tùy khả năng mà xin vào các trường, ko được nữa thì ra làm ngoài, học giỏi toán thì đầy việc

      3
      0
  8. Hoàng Minh says:

    Mình thấy lương giáo viên cũng ổn mà. Ai dạy mấy môn chính mà mở lớp dạy thêm nữa thì có mà kiếm bộn tiền

    0
    0
  9. Ngọc Bùi says:

    Thời bây giờ còn có nhiều chính sách ok chứ ngày xưa viết bảng phấn hít bụi đủ khổ nha, mẹ mình làm giáo viên đây

    0
    0
  10. Oanh says:

    Học xong mà ko xin vô đc biên chế thì lương 3 cọc 3 đồng, ko có dạy thêm nữa thì đừng chọn nghề này nha, chủ yếu là các khoản kiếm ngoài thôi

    0
    0
  11. Hà Phan says:

    Trước sinh viên mình đi dạy thêm môn Toán, gặp mấy trò nghịch và bướng đã thấy mệt quá trời, nếu dạy 1 lớp 30-40 học sinh thì toi lun @@

    0
    0
  12. Nam Phong says:

    Con trai ko mấy người chọn sư phạm toán đâu, dành cho mấy bạn nữ thôi, học tốt sang CNTT hay kỹ thuật, chế tạo máy

    0
    0
  13. Yến Chi says:

    nghề này dành cho các bạn học giỏi, con gái thì dạy c1,2 sẽ nhàn hơn, con trai xu hướng dạy c2,3

    0
    0
  14. Tùng Đinh says:

    Cứ việc nhẹ lương cao mà làm thì chỉ có sang Campuchia nhé các bợn, chẳng có nghề nào mầu hồng hết, muốn kiến đc nhiều xiền thì càng phải lăn lộn

    5
    0
  15. Trâm Anh says:

    Sư phạm Toán sau ra trường đc làm giáo viên chủ nhiệm nhỉ, dạy trường quốc tế nữa thì ngon hơn, nói chung là cứ học giỏi đi các bác :))

    0
    0
  16. Tuấn Nam says:

    Học sư phạm là ko mất tiền nhé, học tốt xong ra trường có việc luôn và đc vào biên chế thì khỏi chê

    0
    0
  17. Hương says:

    trên đời làm gì có màu hồng, chỉ có hồng pha xám thôi, nhà giàu từ trứng cũng phải vật vã mà học để giữ để phát triển thì đừng mơ cái gì màu hồng cả

    0
    0
    • Ngọc Ngoan says:

      Đúng rồi bạn ơi 🙂 học mầm non bây giờ xin việc còn khó nữa là sư phạm toán

      0
      0
  18. Nguyễn Liên says:

    Nhìn ngoài tưởng ngon nhưng người trong ngành mới thấu. Dạy trên lớp tối về lo soạn giáo án, chấm thi, kiểm tra, tập huấn… Híc híc. U30 mà muốn nghỉ hưu non đây

    0
    0
  19. Nguyễn Phượng Vân says:

    Mấy năm gần đây ngành Sư phạm là ngành Hot do được sự quan tâm, hỗ trợ của nhà nước. Vừa được miễn học phí lại được hỗ trợ tiền đi học nữa

    0
    0
  20. Hạnh Nguyên says:

    sư phạm đang hót với ổn định nên đâm đầu vào nhiều, nhưng vẫn là màu hồng với nhưng người có chiếc ô nhé 🤣

    0
    0
    • Đoàn Lan Hương says:

      Mình tháy điểm chuẩn đầu vào sư phạm toán các trường tóp như Supham 1, sư phạm Vinh giờ cũng trên 28 điểm. Sức học trung bình khá chắc chỉ thi vào trường tư như Đại Nam, đại học Huế, hay cao đăng thôi :(, mà giờ nhà nước tinh giản biên chế thì học xong lại khó xin việc nữa, phân vân quá không biết có nên thi vào sư phạm toán không?

      0
      0

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *