Theo thời báo kinh tế (vneconomy.vn/):
Điều này cho thấy phương thức thanh toán L/C có sự tham gia chặt chẽ của ngân hàng, quyền lợi của doanh nghiệp xuất khẩu và nhập khẩu được bảo vệ bởi bên thứ 3 là ngân hàng. Như vậy, rủi ro trong L/C không chỉ tới với người bán, người mua mà ngay cả ngân hàng cũng có thể mất trắng nếu chỉ quan tâm với việc thẩm định hồ sơ thanh toán L/C. Vậy hình thức thanh toán L/C là gì, được quy định như thế nào:
I. Phương Thức Thanh Toán L/C là gì?
Có thể hiểu: L/C là thư cam kết của ngân hàng về việc trả tiền người xuất khẩu. Các bên mua, bán ký kết hợp đồng thường có trụ sở ở những quốc gia khác nhau vẫn tồn tại sự thiếu tin tưởng lẫn nhau, phương thức thanh toán L/C giúp 2 bên yên tâm về quyền lợi của mình.
- Người bán: chỉ cần đảm bảo việc giao hàng và xuất trình bộ chứng từ hợp lệ theo quy định của L/C sẽ nhận được thanh toán theo đơn hàng.
- Người mua: Ký quỹ mở L/C nhưng số tiền chưa hoàn toàn thanh toán cho người bán, chỉ khi người bán giao hàng thành công và đáp ứng các yêu cầu thoả thuận trong L/C mới nhận được tiền. Trường hợp người bán không đáp ứng các tiêu chí trên L/C người mua vẫn nhận được tiền đã ký quỹ mở L/C
- Ngân hàng: Đóng vai trò trung gian đảm bảo quyền lợi trong giao dịch nên có nhiều trách nhiệm: kiểm tra chứng từ, nhận chứng từ, gửi chứng từ, quyết định thanh toán, thu hộ, tham vấn, nhận tiền hộ… với trách nhiệm và rủi ro gia tăng tối đa đương nhiên mức phí mà ngân hàng áp dụng trong thanh toán L/C sẽ cao hơn các hình thức thanh toán như T/T hay nhờ thu D/P.

Bản chất của thư tín dụng chứng từ L/C
Trước tiên, tín dụng chứng từ (L/C) là một phương thức thanh toán liên quan đến việc xuất trình bộ chứng từ hợp lệ. Người bán sẽ được bảo đảm thanh toán nếu xuất trình tại ngân hàng bộ chứng từ phù hợp với quy định đề ra. Phương thức thanh toán bằng L/C cũng có thể được hiểu là một khoản tạm ứng mà ngân hàng dành cho nhà nhập khẩu hoặc nhà xuất khẩu.
Từ tính chất của thư tín dụng này của thể suy ra:
- Thứ nhất: chỉ có những tổ chức tín dụng mới có quyền thực hiện các giao dịch này.
- Thứ hai: do có tính độc quyền của ngân hàng, giao dịch thanh toán này chỉ có thể được thực hiện thường xuyên bằng các tổ chức tín dụng.
Phương thức thanh toán L/C có sự tham gia của những ai?
Một lô hàng được thanh toán L/C sẽ có sự tham gia của: Doanh nghiệp xuất khẩu, doanh nghiệp nhập khẩu, ngân hàng phục vụ người bán và ngân hàng phục vụ người mua cụ thể như sau:
Quy trình thanh toán L/C
Chú giải sơ đồ:
Các loại L/C được sử dụng phổ biến hiện nay
Tuỳ theo mục đích sử dụng sẽ có nhiều loại thư tín dụng L/C được ngân hàng phát hành đáp ứng nhu cầu của người bán và người mua. Tuy nhiên, sẽ có một số loại L/C được mặc định sử dụng trong thanh toán L/C:
- Thư tín dụng có thể huỷ ngang (Revocable L/C): Đây là loại thư tín dụng mà sau khi đã được mở thì việc bổ sung sửa chữa hoặc huỷ bỏ có thể tiến hành một cách đơn phương.
- Thư tín dụng không thể huỷ ngang (Irrevocable L/C): Là loại thư tín dụng sau khi đã được mở thì việc sữa đổi, bổ sung hoặc huỷ bỏ chỉ được ngân hàng tiến hành theo thoã thuận của tất cả các bên, thư tín dụng này được sử dụng phổ biến nhất.
- Thư tín dụng không thể huỷ bỏ có xác nhận (Confirmed irrevocavle L/C): Là loại thư tín dụng không thể huỷ bỏ, được một ngân hàng khác đảm bảo trả tiền theo yêu cầu của ngân hàng mở thư tín dụng.
- Thư tín dụng chuyển nhượng (Transferable L/C): Là loại thư tín dụng không thể huỷ bỏ, trong đó quy định quyền của ngân hàng trả tiền được trả hoàn toàn hay trả một phần của thư tín cho một hay nhiều người theo lệnh của người hưởng lợi đầu tiên.
Ngoài ra, còn nhiều loại L/C khác bạn cần biết như:
Tiêu chí phân loại L/C | Các loại L/C được sử dụng | Phân tích chi tiết |
1.Theo thời gian thanh toán | L/C trả ngay: L/C at sight
L/C trả chậm: L/C upas/ Unsance; L/C Defferd |
Xem tại đây |
2.Theo việc lặp lại L/C có kỳ hạn | L/C tuần hoàn: L/C Revolving Letter of Credit. | Xem tại đây |
3. Người nhập khẩu cho phép người xuất khẩu tạm ứng vốn | L/C điều khoản đỏ: L/C red Clause Letter Of Credit | Xem tại đây |
4. Dự phòng rủi ro cho người bán hoặc người mua | L/C dự phòng: Stand By L/C | Xem tại đây |
5. Mua bán nhiều bên, cẩn quản trị rủi ro | L/C đối ứng: Reciprocal L/C | Xem tại đây |
Những nội dung chủ yếu của thư tín dụng chứng từ (L/C).
Có rất nhiều loại L/C khác nhau nhưng nhìn chung chúng thường có những nội dung cơ bản sau đây:
(1) Số hiệu, địa điểm và ngày mở L/C( No of L/C, place and date of issuing).
- Số hiệu.
- Địa điểm mở (place of issuing): Là nơi mà ngân hàng mở L/C câm kết thanh toán cho người xuất khẩu.
- Ngày mở (issuing date): Là ngày bắt đầu phát sinh cam kết ngân hàng mở với người xuất khẩu là ngày bắt đầu tính thời hạn hiệu lực của LC và là căn cứ để người xuất khẩu kiểm tra xem người nhập khẩu có thực hiện việc mở L/C đúng hạn như trong hợp đồng đã quy định hay không.
(2) Loại thư tín dụng: Mỗi loại L/C đều có tính chất và nội dung khác nhau quyền lợi và nghĩa vụ của các bên liên quan cũng khác nhau nên cần xác định loại thư tín dụng cần mở.
(3) Tên địa chỉ của người thụ hưởng: Có liên quan đến phương thức tín dụng chứng từ.
(4) Số tiền của thư tín dụng: Số tiền của thư tín dụng (Amount of money) vừa ghi bằng số và ghi bằng chữ thống nhất với nhau hoặc có thể chỉ cần số tiền bằng số.Trong đó đồng tiền thanh toán phải rõ ràng. Cách ghi số tiền tốt nhất là ghi một số giới hạn mà người xuất khẩu có thể đặt được.Những từ “khoảng chừng, độ khoảng hoặc những từ ngữ tương tự được dùng để chỉ biên độ số tiền của L/C cho phép xê dịch không quá 10% tổng số tiền đó.
(5) Thời hạn hiệu lực (Expiry date): Là thời hạn mà ngân hàng mở L/C cam kết trả cho nhà xuất khẩu nếu nhà xuất khẩu xuất trình đầy đủ bộ chứng từ trong thời hạn đó và trong nội dung L/C yêu cầu.
(6) Thời hạn trả tiền của L/C (Latest payment date): Là thời hạn trả tiền ngay hay trả tiền về sau. Điều này có thể nhận dạng ở hối phiếu của người xuất khẩu ký phát thời hạn giao hàng cũng được ghi trong L/C và do hợp đồng mua bán quy định. Thời hạn giao hàng có thể có thể có quan hệ chặt chẽ với thời hạn hiệu lực của L/C.
(7) Thời hạn giao hàng (Shipment date): Là thời hạn quy định bên bán phải chuyển giao hàng cho bên mua kể từ khi L/C có hiệu lực.
(8) Những nội dung về hàng hóa (Description of goods): Bao gồm tên hàng hóa, số lượng hàng, trọng lượng hàng(có thể bao gồm cả sai lệnh cho phép) giá cả, quy cách, phẩm chất…cũng phải được ghi vào thư tín dụng.
(9) Những nội dung về vận tải( Shipment term).
(10) Những chứng từ người xuất khẩu phải xuất trình (Document for payment): Là nội dung then chốt của thư tín dụng, bởi vì bộ chứng từ quy định trong thư tín dụng là một bằng chứng của người xuất khẩu chứng minh rằng mình đã hoàn thành nghĩa vụ giao hàng và làm đúng những quy định của thư tín dụng.
(11) Sự cam kết trả tiền của ngân hàng mở L/C: Là nội dung cuối cùng của thư tín dụng và nó ràng buộc trách nhiệm của ngân hàng mở L/C.
(12) Những điều kiện đặc biệt khác: Như phí ngân hàng được tính cho bên nào, điều kiện đặc biệt hướng dẫn đối với ngân hàng chiết khấu, tham chiếu theo UCP nào….
(13) Chữ ký của ngân hàng mở L/C.
II. Thanh Toán L/C Có Thực Sự An Toàn?
Để biết được L/C phương thức thanh toán L/C có thực sự an toàn với người bán và người mua bạn đọc cần biết được bản chất của phương thức thanh toán L/C như sau:
Lợi ích của thư tín dụng L/C
Với người xuất khẩu (luôn thích hình thức thanh toán L/C trả ngay không hủy ngang – hoặc T/T at sight)
- Ngân hàng sẽ thực hiện thanh toán đúng như quy định trong L/C bất kể việc người mua có muốn trả tiền hay không.
- Chậm trễ trong việc chuyển chứng từ được hạn chế tối đa.
- Khi chứng từ được chuyển đến ngân hàng phát hành, việc thanh toán được tiến hành ngay hoặc vào một ngày xác định (nếu là L/C trả chậm).
- Khách hàng có thể đề nghị chiết khấu L/C để có trước tiền sử dụng cho việc chuẩn bị thực hiện hợp đồng
Với người nhập khẩu:
- Chỉ khi hàng hóa thực sự được giao thì người nhập khẩu mới phải trả tiền.
- Người nhập khẩu có thể yên tâm là người xuất khẩu sẽ phải làm tất cả những gì theo quy định trong L/C để đảm bảo việc người xuất khẩu sẽ được thanh toán tiền (nếu không người xuất khẩu sẽ mất tiền).
- L/C là kênh cung cấp vốn hiệu quả cho người nhập khẩu trong trường hợp người nhập khẩu chưa đủ vốn có thể vay tiền ngân hàng hoặc sử dụng dịch vụ L/C UPas, ngân hàng sẽ ứng tiền trả trước người nhập khẩu.
Với Ngân hàng:
- Được thu phí dịch vụ (phí mở L/C, phí chuyển tiền, phí thanh toán hộ…)
- Mở rộng quan hệ thương mại quốc tế.
- Phát triển tối ưu kênh cung cấp vốn của ngân hàng.
- Ngân hàng phát huy được tối đa chức năng là nhà giám sát – thanh toán – điều phối trong giao dịch
Hạn chế trong thanh toán L/C
Với nhưng ưu điểm đã thấy rõ thì bạn cũng cần biết hình thức thanh toán L/C này cũng thể hiện rõ được những hạn chế nhất định.
III. Kinh nghiệm hạn chế rủi ro trong phương thức thanh toán L/C

Để hạn chế rủi ro trong thanh toán L/C trên góc độ: nhà xuất khẩu, nhà nhập khẩu và ngân hàng đều có phương án dự phòng riêng dưới đây là một số tham vấn của VinaTrain đa áp dụng thành công trong những hợp đồng xuất nhập khẩu thanh toán L/C doanh nghiệp có thể áp dụng:
Cách hạn chế rủi ro cho người xuất khẩu
Để đảm bảo việc người bán giao hàng nhận được thanh toán kịp thời, quá trình thanh toán không gặp khó khăn từ ngân hàng phát hành L/C người xuất khẩu nên áp dụng như sau:
Cách hạn chế rủi ro với doanh nghiệp nhập khẩu
Rủi ro trong thanh toán L/C đối với doanh nghiệp nhập khẩu khá cao, dưới đây là một số cách giảm thiểu rủi ro nếu bạn là người nhập khẩu có thể áp dụng:
Cách hạn chế rủi ro với ngân hàng
Trong trường hợp ngân hàng cho doanh nghiệp vay tiền mở L/C thì ngân hàng cũng chịu rủi ro với chính lô hàng đó. Vì vậy để đảm bảo rủi rỏ ngân hàng thường áp dụng:
Bài toán cân đối chi phí cho doanh nghiệp khi sử dụng phương thức thanh toán LC không nên chỉ sử dụng 1 hình thức mà cần kết hợp nhiều phương thức thanh toán với nhau bạn có thể tham khảo:
- 30% T/T – 70% L/C trả ngay không huỷ ngang
- 30%-50%T/T – 50% L/C trả ngay; L/C trả chậm
- 30% – 50% T/T at sight – 50% -70% L/C upas/ L/C unsance
Bạn đọc quan tâm có thể xem thêm kiến thức về: Thanh toán biên mậu là gì?
Hy vọng, bài viết này đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về phương thức thanh toán L/C, các vấn đề cần lưu ý khi sử dụng phương thức này. Nội dung về thanh toán L/C nằm trong chuyên đề thanh toán quốc tế được giảng dạy tại khóa học Xuất nhập khẩu thực tế do VinaTrain tổ chức,gồm các khóa học xuất nhập khẩu online và khóa học trực tiếp tại trung tâm.
Khi L/C được sử dụng trong ngành công nghiệp và thương mại quốc tế như thế nào? nội dung có được hướng dẫn trong khóa học không ạ
Khi sử dụng L/C, người mua và người bán đồng ý sử dụng một ngân hàng thương mại hoạt động như một bên trung gian thì người mua có được lợi gì hay không ạ
Nếu sử dụng phương thức thanh toán L/C, có trường hợp nào ngân hàng phát hành từ chối thanh toán k ạ? Khi đó thì người bán phải làm gì và ngân hàng phải làm gì ạ?
Chào bạn Duyên nhé, cảm ơn câu hỏi của bạn, câu trả lời là có bạn ạ
Có một số trường hợp ngân hàng phát hành từ chối thanh toán L/C, bao gồm:
– Chứng từ không phù hợp: Nếu chứng từ xuất trình không phù hợp với các quy định trong L/C thì ngân hàng phát hành có quyền từ chối thanh toán.
– Hàng hóa không đúng như hợp đồng: Nếu hàng hóa không đúng như hợp đồng thì người nhập khẩu có thể từ chối nhận hàng và yêu cầu ngân hàng phát hành từ chối thanh toán.
– Người bán vi phạm hợp đồng: Nếu người bán vi phạm hợp đồng thì người nhập khẩu có thể yêu cầu ngân hàng phát hành từ chối thanh toán.
Khi ngân hàng phát hành từ chối thanh toán L/C, người bán sẽ không nhận được tiền thanh toán từ ngân hàng. Người bán cần làm theo các bước sau:
– Kiểm tra chứng từ để xác định lý do ngân hàng từ chối thanh toán.
– Nếu chứng từ không phù hợp, người bán cần làm lại chứng từ và xuất trình lại cho ngân hàng.
– Nếu hàng hóa không đúng như hợp đồng, người bán cần thương lượng với người nhập khẩu để giải quyết.
– Nếu người bán vi phạm hợp đồng, người nhập khẩu có thể khởi kiện người bán để yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Ngân hàng phát hành cũng có trách nhiệm thông báo cho người bán về việc từ chối thanh toán. Ngân hàng cần cung cấp cho người bán lý do từ chối thanh toán và hướng dẫn người bán tiếp theo.
Trong bối cảnh biến động thị trường và chính trị, làm thế nào L/C có thể thích ứng để duy trì sự an toàn và linh hoạt trong giao dịch thương mại? Thật sự điều hành có mệt mỏi quá hay không ạ
Trong thương mại nội địa hoặc xuất nhập khẩu tại chỗ người ta có thường sử dụng phương thức thanh toán L/C này k ạ
Kiểu phương thức thanh toán L/C này chỉ cần người mua xuất trình được bộ chứng từ gốc thì có thể nhận hàng rồi, nên lỡ có ng trộm được bộ chứng từ hoặc làm giả thì sao ạ, như vụ 100 cont điều này là do mất kiểm soát bộ chứng từ gốc ạ
vậy nếu khi mà xảy ra 1 rủi ro nào đó trong quá trình thanh toán L/C thì bên người bán hay người mua sẽ chịu thiệt nhiều hơn và cách giải quyết sao cho hợp lý , đỡ tốn chi phí rủi ro đó ạ . trong khoá học xuất nhập khâủ của VINA TRAIN có những cái này không ạ ?
Trung tâm cho mình hỏi một L/C có thể có tối đa bao nhiêu lần xuất trình ạ?
Khi mà người bán cần chuẩn bị những tài liệu chứng từ nào để nhận thanh toán từ L/C? dạ cái em thắc mắc đó ạ mà nôi dung này có được hướng dẫn trong khóa học xuất nhập khẩu không trung tâm vinatrain ?