Rủi Ro Trong Phương Thức Thanh Toán L/C Cần Biết Để Không Mất Tiền Oan

Thanh  toán quốc tế bằng L/C là phương thức đươc sử dụng nhiều trong dao dịch xuất nhập khẩu thương mại quốc tế vì bảo đảm an toàn cho 2 bên xuất khẩu và nhập khẩu. Tuy nhiên nếu không hiểu rõ những rủi ro có thể xảy ra khi thanh toán L/C 1 trong 2 bên vẫn gặp tình trạng bị lừa trong giao dịch. Bài viết này, VinaTrain xin chia sẻ với học viên tại Trung tâm và bạn đọc quan tâm tới nghiệp vụ xuất nhập khẩu thực tế.

Bạn cho rằng thanh toán quốc tế muốn an toàn nhất thì nên dùng L/C (tín dụng thư) vì tạo sự thuận tiện cho 2 bên bán: cam kết nhận được tiền nếu xuất trình bộ chứng từ hợp lệ dù người mua có từ chối nhận hàng hay đổi ý không mua nữa.

Bên mua có thời gian xoay chuyển vốn và kiểm soát chặt chẽ quy trình giao dịch, hạn chế việc giả mạo chứng từ nhập khẩu.

Ngân hàng tỏ rõ vai trò là bên thứ 3 có vai trò thanh toán, giám sát, truy thu công nợ tốt nhất so với các phương thức còn lại.

Tuy nhiên, nếu không nhìn rõ kẽ hở trong thanh toán L/C doanh nghiệp vẫn ngậm trái đắng khi sơ xuất từ các rủi ro, thực tế cho thấy rất nhiều trường hợp doanh nghiệp sử dụng thanh toán L/C vẫn bị lừa đảo: dù là người xuất khẩu hay người nhập khẩu.

Một số trường hợp rủi ro thường gặp trong thanh toán L/C 

• Thời hạn hiệu lực của L/C quá ngắn dẫn tới người bán chưa kịp giao hàng hoặc chưa kịp gửi chứng từ đã hết hạn L/C không nhận được thanh toán từ người bán: Quan trị rủi ro kéo dài thời gian hiệu lực của L/C, thông thường với các tuyến có thời gian vận tải ngắn, sẵn hàng sẽ có hiệu lực L/C là 21 ngày với các tuyến dài nên cân đối hiệu lực nhưng không nên quá 90 ngày.
• Rủi ro trong vận tải, khi kiểm tra các điều khoản trong L/C người bán không đọc kỹ thông tin quy định tại mục: Shippment   và mục Partial shippment là Allowed hay Not allowed nếu không thực hiện đúng sẽ dẫn tới việc bị từ chối thanh tóan
• Gửi sai chứng từ theo quy định của ngân hàng phát hành L/C: Ví dụ ngân hàng phát hành L/C yêu cầu bộ chứng từ phải được gửi từ ngân hàng A nhưng bạn lại nhờ ngân hàng B gửi điều này cũng được coi là vi phạm quy định ngân hàng có quyền từ chối thanh toán. 
• Bộ chứng từ phát hành không đúng yêu cầu phát hành trong thanh toán L/C: các chứng từ phát hành được quy định cụ thể nhưng người bán chưa tìm hiểu dẫn tới vi phạm quy định. 
• Người bán chưa tìm hiểu kỹ về sự uy tín của ngân hàng phát hành L/C 

Những rủi ro cần biết khi sử dụng thanh toán tín dụng thư L/C

Bài viết này chúng tôi xin phân tích rủi do nhà nhập khẩu và xuất khẩu cần biết để hạn chế trên góc độ các bên có thể ảnh hưởng tới họ:  từ ngân hàng, nhà xuất khẩu và bên vận tải và nha  nhập khẩu

1.1:  Rủi ro từ phía ngân hàng phát hành L/C

Đây là rủi do người bán có thể gặp phải khi người mua mở tài khoản tại ngân hàng phát hành L/C không đảm bảo khả năng thanh toán, tín nhiệm kém, hoặc chưa có mã Swift code .

Giải pháp giảm thiểu:

• Bên bán có thể yêu cầu bên mua mở L/C tại các ngân hàng uy tín, có tên tuổi
• Một số trường hợp có thể chỉ định ngân hàng phát hành L/C là đại lý của ngân hàng tại nước xuất khẩu hoặc ngược lại có quan hệ đảm bảo.

1.2: Rủi ro từ phía nhà xuất khẩu có thể gây ra cho nhà nhập khẩu

Nhiều trường hợp nhà xuất khẩu không gửi đủ hàng hoặc  khi nhận hàng không giống như hình ảnh sản phẩm mẫu, đàm phán trên hợp đồng thương mại. Lúc này rủi do nhà nhập khẩu sẽ phải chiu hết.

Giải pháp giảm thiểu rủi ro từ phía nhà xuất khẩu

• Làm việc với đối tác uy tín đàm phán chặt chẽ về các điều kiện đóng giói giao hàng (phải có ảnh chụp, video gửi cho nhà nhập khẩu)
• Tham vấn ngân hàng về lịch sử kinh doanh của đối tác
• Quy định rõ ràng điều khoản phạt trong hợp đồng ngọai thương nếu không thực hiện hợp đồng
• Cử nhân viên qua trực tiếp giám sát quá trình đóng gói và vận chuyển
• Nhiều trường hợp giá trị  lớn 2 bên cùng phải ký quỹ ngân hàng trường hợp 1 trong 2 bên sai phạm thì bên còn lại vẫn được bồi thường
• Ngoài những yêu cầu chính trong L/C còn cần chuẩn bị thêm những  công cụ của ngân hàng như : Thư tín dụng dự phòng, Performance bond, Bank guarantee…

1.3:  Nhà xuất khẩu không thực hiện đúng những quy định trong L/C

Chậm giao hàng do không thu gom và chuẩn bị kịp (Trường hợp nhà xuất khẩu chưa chuẩn bị kịp hàng)

Giải pháp xử lý :

• Ước luợng thời gian chuẩn bị hàng và gom hàng chính xác cần đề phòng tới trường hợp xấu nhất có thể xảy ra
• Trường hợp nếu người xuất khẩu không giao hàng kịp cần thực hiện điều chỉnh L/C phí này sẽ do nhà xuất khẩu chịu

1.4: Người xuất khẩu giao hàng không đủ như hợp đồng quy định

Hàng lên tàu không kịp, tàu delay, hết chỗ, đổi tàu …

Giải pháp :

•  Khảo sát tuyến vận tải ngay sau khi ký hợp đồng
• Thuê tàu chuyến nếu hàng nhiều
• Chọn hãng tàu có thế mạnh về tuyến vận chuyển đó
• Trường hợp bên xuất khẩu không cam kết giao hàng đúng tiến độ cần tiến hành sửa L/C

Nếu người xuất khẩu giao hàng từng phần: Trước hết phải đọc kỹ để nắm vững y/c của L/C

–  Đề xuẩ rõ từng đợt giao hàng mấy lần, thời gian giao hàng bao nhiêu

– Khối luợng hàng giao mấy lần chia cụ thể từng đợt bao nhiêu trường hợp nếu nhà xuất khẩu không giao hàng đúng tiến độ  thì thực hiện sửa L/C phí này thường do bên nhà xuất khẩu chịu

Những rủi do phát sinh từ phía nhà xuất khẩu trong thanh toán L/C

Nhà xuất khẩu Không xuất trình đuợc bộ chứng từ theo đúng quy định L/C

Giải pháp:

• Chuẩn bị chứng từ đầy đủ, khi làm thanh toán L/C cần nhân sự giỏi để tránh trường hợp sửa L/C nhiều lần
• Chọn đối tác làm ăn  có thiện chí không làm khó hoặc lấy cơ bắt bẻ
• Cần đàm phán trong hợp đồng tất cả những chứng từ cần chuẩn bị trong bộ chứng từ han chế việc phát sinh thêm sau khi đã ký hợp đồng
• Kiểm soát chặt chẽ những rủi ro có thể phát sinh khi sử dụng L/C
• Nhận tham vấn từ ngân hàng thụ hưởng hỗ trợ nhà xuất khẩu
• Tìm hiểu kỹ về quy định thanh toán L/C và quy định với bộ chứng từ
• Căn thời gian chuẩn bị chứng từ hợp lý để đàm phán trong ngày mở L/C hạn chế mơ trước quá sớm hoặc mở trong ngày hàng lên tàu nếu nhà xuất khẩu chưa kịp chuẩn bị L/C

Nhà xuất khẩu gửi chứng từ không hợp lệ, chứng từ giả 

Nhiều trường hợp nhà nhập khẩu nhận chứng từ giả do nhà xuất khẩu gửi hoặc kiểm tra nội dung hàng không giống như chứng từ, hoặc bộ chứng từ không hợp lệ theo quy định tại nước nhập khẩu

Giải pháp:

• Chứng tư liên quan tới hàng hóa như: C/O, I/P, C/Q, Test Report…  phải do đơn vị có thẩm quyền cấp
• Về vận đơn hãng tàu lập ra sau khi xếp hàng phải được đại diện bên nhập khẩu kiểm tra giám sát ( thông tin ngày tàu chạy, ngày phát hành, tên tàu số chuyến, lịch tàu…)
• Nhà nhập khẩu phải được nhận vận đơn gốc để kiểm tra và đối chiếu với bộ chứng từ trên L/C
• Chứng từ cần có chữ ký đại diện của bên nhập khẩu kiểm tra, các cơ quan có thẩm quyền ký phát.

Rủi ro do hãng tàu không tin cậy, tàu già 

Sử dụng hãng tàu không tin cậy sẽ có trường hợp giao hàng thiếu, mất hàng, hỏng hàng không đền bù, sử dụng tàu già có thể bị tai nạn không nhận được đền bù xứng đáng lỗi này từ phía nhà vận chuyển.

Giải pháp:

• Khi thanh toán L/C người nhập khẩu nên dành quyển chủ động thuê tàu
• Chỉ định hãng tàu có uy tín hoặc có văn phòng tại nước nhập khẩu sẽ giúp nhà nhập khẩu kiểm soát tối thiểu rủi ro
• Mua bảo hiểm hàng hóa (Mua FOB có thể mua thêm bảo hiểm hoặc Nhập CIF với hàng Sea)

Ngoài những kiến thức đã chia sẻ bạn đọc quan tâm có thể tham khảo thêm bài viết phân tích chuyên sâu về kỹ thuật kiểm tra bộ chứng từ trong thanh toán L/C, để quản trị được rủi ro bạn đọc cần phải kiểm tra được bộ chứng từ hạn chế những sai phạm thường gặp được phân loại: sai phạm trọng yếu và sai phạm không trọng yếu. 

Bài viết rủi ro trong thanh toán L/C do VinaTrain trình bày năm trong chuỗi bài viết về các phương thức thanh toán quốc tế VinaTrain gửi tới học viên tham gia các khóa học nghiệp vụ tại Trung Tâm và bạn đọc quan tâm cần tìm hiểu thêm kiến thức nghiệp vụ về thanh toán quốc tế.

Bạn đọc cần tư vấn dịch vụ mở L/C với thủ tục đơn giản và chi phí tối thiểu có thể liên hệ với Mrs Hương chuyên viên tư vấn thanh toán quốc tế ngân hàng Eximbank:  0979.739.889 

Hệ Thống Đào Tạo Nghiệp Vụ Thực Tế VinaTrain chúc bạn thành công !

_______________________________________________________

HỆ THỐNG ĐÀO TẠO NGHIỆP VỤ THỰC TẾ VINATRAIN

• Văn phòng Hồ Chí Minh: 190B Trần Quang Khải, Phường Tân Định, Quận 1
• Văn Phòng Hà Nội: 185 Nguyễn Ngọc Vũ, Cầu Giấy, Hà Nội
• Hotline tư vấn đào tạo: 0964.237.168
• Hotline tư vấn dịch vụ xuất nhập khẩu, thủ tục hải quan: 0931.705.774
• Gmail: vinatrain.edu.vn@gmail.com

Nguồn: Bích Hạnh- VinaTrain